سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارشخبرنگار پیام طبیعت- نشست مشترك بين استانهاي (خراسان شمالي، و گلستان) با محوريت بررسي چالش ها و مسائل حوضه آبريز اترك با حضور مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري و نمايندگان امور عشايري، آب منطقه اي، جهاد كشاورزي و دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان به منظور تبادل نظر و بيان نقطه نظرات در محل سالن جلسات سازمان مديريت و برنامه ريزي استان خراسان شمالي برگزار شد.

رودخانه اترک در خراسان شمالی، از دامنه های جنوبی ارتفاعات هزار مسجد در حدفاصل شهرستان های قوچان و چناران سرچشمه می گیرد و پس از عبور از محدوده شهرستان قوچان در استان خراسان رضوی و بخش های میانی شهرستان های فاروج، شیروان، بجنورد و مانه و سملقان در خراسان شمالی به شرق استان گلستان وارد شده و در نهایت به تالاب های حاشیه دریای خزر (تالاب آلاگل) می ریزد.

این رودخانه مهمترین رودخانه شمال شرق کشور است که به دریای خزر می ریزد، چهار سد بر روی سرشاخه های این رودخانه در استان خراسان شمالی ساخته شده است. حدود ۲۱۱کیلومتر از مسیر ۵۳۵کیلومتری این رودخانه در استان خراسان شمالی واقع شده است.

این رودخانه که به دلیل دبی بالای آب، روزگاری کوچ عشایر و گذر از آن را به شدت دشوار کرده بود هم‌اکنون با بستری خشک مواجه است که محل عبور خودروها شده است.

خشکسالی‌های اخیر خراسان شمالی که از سال آبی ۸۵-۸۶ آغاز شده، در طول سالها پیامدهای ناگواری بر منابع آب، محیط‌زیست و فعالیت‌های اقتصادی این استان برجا گذاشته است و کارشناسان می گویند که این شرایط تهدید و بستری برای فعال شدن کانون های گرد و غبار در استان گلستان است.

بررسی ها نشان می دهد که پرداخت نشدن حقابه زیست محیطی رودخانه اترک موجب کاهش دبی آب شده است که این شرایط موجب افزایش کانون‌های ریزگرد در شمالشرق کشور می‌شود.

بر اساس نظر دست اندکاران این حوزه؛ سهم حقابه زیست محیطی رودخانه اترک از سد های خراسان شمالی داده نشده است و ادامه این روند موجب فعال شدن کانون های جدید گرد و غبار در منطقه شود.

کاهش دبی رودخانه اترک، تالاب های سه قلوی آلاگل، آماگل و آجی گل در استان گلستان را هم در معرض تهدید قرار داده است و می‌تواند شعاع کانونی ریزگردها را تا آن استان پیش ببرد.

کاهش دبی رودخانه اترک همچنین تهدید برای زیست‌مندان در این رودخانه و آسیب برای تنوع زیستی و آبزیان است زیرا با کاهش دبی آب، قدرت خودپالایی رودخانه کاهش یافته و میزان آلایندگی ها در آب افزایش می یابد در این شرایط رودخانه با خطر آلودگی روبه رو است.